रक्षाबंधन निबंध मराठी – Raksha Bandhan Nibandh In Marathi :- रक्षाबंधन वर निबंध, रक्षाबंधन वर निबंध मराठी, रक्षाबंधन निबंध, Raksha Bandhan Essay In Marathi, raksha bandhan nibandh in marathi, essay on raksha bandhan in marathi, Maza avadta san rakshabandhan. raksha bandhan marathi nibandh, Raksha Bandhan Marathi nibandh, Raksha Bandhan Information In Marathi, रक्षाबंधन मराठी निबंध, तर मित्रांनो तुम्ही रक्षाबंधन वर निबंध शोधत आहात तर तुम्ही योग्य Marathi Website वर आला आहात, इथे तुम्हाला Raksha Bandhan वर Nibandh मिळेल जो तुम्हाला नक्कीच आवडणार आहे. तर चला सुरू करूया आणि बघूया Raksha Bandhan Information In Marathi Language.
 |
| Raksha Bandhan Nibandh In Marathi |
Table of Contents
रक्षाबंधन निबंध मराठी | Raksha Bandhan Nibandh In Marathi
मराठीमध्ये रक्षाबंधनावरील निबंध – रक्षाबंधनावरील निबंध – या लेखात आपण रक्षाबंधनाबद्दल तपशीलावर जाणून घेऊ. रक्षाबंधन हा भारतातील प्रसिद्ध सणांपैकी एक आहे. हे भाऊ-बहिणीच्या प्रेमाचे प्रतीक मानले जाते. त्यामुळे आपल्या सर्वांना रक्षाबंधनाच्या सणाची संपूर्ण माहिती असली पाहिजे. या लेखात, आम्ही तुम्हाला रक्षाबंधनाच्या सणाची संपूर्ण माहिती देण्याचा प्रयत्न केला आहे.
रक्षाबंधन हा सण भारतातील प्राचीन सणांपैकी एक आहे. रक्षाबंधन म्हणजे – संरक्षणाचे बंधन, संरक्षणाचा असा धागा जो भावाला सर्व त्रासांपासून दूर ठेवतो.
हा सण भाऊ आणि बहीण यांच्यातील स्नेह आणि पवित्र नात्याचे प्रतीक आहे. रक्षाबंधन हे सामाजिक, पौराणिक, धार्मिक आणि ऐतिहासिक भावनेच्या धाग्याने बनलेले एक पवित्र बंधन आहे, जे केवळ भारतातच नव्हे तर नेपाळ आणि मॉरिशसमध्येही रक्षाबंधनाच्या नावाने मोठ्या उत्साहाने साजरे केले जाते.
आपण संपूर्ण भारतात शतकांपासून राखीचा सण साजरा करत आहोत. आजकाल या सणात बहिणी आपल्या भावाच्या घरी राखी आणि मिठाई नेतात. राखी बांधल्यानंतर भाऊ आपल्या बहिणीला दक्षिणा म्हणून पैसे किंवा काही भेटवस्तू देतात.
Rakshabandhan Caption In Marathi
रक्षाबंधन कधी साजरे केले जाते? – रक्षाबंधन निबंध मराठी – Raksha Bandhan Essay In Marathi
रक्षाबंधन हा हिंदू आणि जैन सण आहे, जो दरवर्षी श्रावण महिन्याच्या पौर्णिमेच्या दिवशी (जुलै-ऑगस्ट) साजरा केला जातो. श्रावण (सावन) मध्ये साजरा केल्यामुळे याला श्रावणी (सवानी) किंवा साळुनो असेही म्हणतात.
रक्षाबंधनाच्या दिवशी बहिणी भावांच्या उजव्या मनगटावर पवित्र धागा बांधतात आणि त्यांना चांगले आरोग्य आणि दीर्घायुष्याची शुभेच्छा देतात.
दुसरीकडे, भाऊ आपल्या बहिणींचे कोणत्याही परिस्थितीत संरक्षण करण्याची प्रतिज्ञा घेतात. राखी कच्च्या धाग्यासारख्या स्वस्त वस्तूपासून ते रंगीबेरंगी वस्तू, रेशीम धागा आणि सोने किंवा चांदीसारख्या महागड्या वस्तूपर्यंत असू शकते.
मात्र, रक्षाबंधनाची व्याप्ती यापेक्षा खूप जास्त आहे. राखी बांधणे ही आता भाऊ आणि बहीण यांच्यातील क्रियाकलाप नाही. देशाचे रक्षण, पर्यावरणाचे रक्षण, हितसंबंधांचे संरक्षण इत्यादींसाठी राखी बांधली जात आहे.
🔗 Happy Raksha Bandhan Wishes In Marathi
बंधुप्रेमाचे प्रतीक – Essay On Raksha Bandhan In Marathi
भाऊ आणि बहिणीचे नाते खूपच खास असले तरी ते ज्या प्रकारे एकमेकांची काळजी घेतात, त्याची तुलना कशाशीच होऊ शकत नाही.
भाऊ आणि बहीण यांचे नाते अतुलनीय आहे, जरी ते छोट्या छोट्या गोष्टींवर एकमेकांशी कितीही भांडले तरीसुद्धा ते एकमेकांसाठी काहीही करण्यापासून मागे हटत नाहीत.
जसजसे ते मोठे होत जातात तसतसे हे नाते आयुष्याच्या वेगवेगळ्या वेळी आणखी घट्ट होत जाते. मोठे बंधू आपल्या बहिणींचे रक्षण करण्यासाठी सदैव तत्पर असतात, त्याचप्रमाणे मोठ्या बहिणी त्यांच्या लहान भावांना मार्गदर्शन करतात.
भाऊ आणि बहिणीच्या या प्रेमामुळे हा विशेष सण मानला जातो, रक्षा बंधनाचा सण प्रत्येक भावा बहिणीसाठी खूप खास असतो. हे त्यांचे परस्पर स्नेह, एकता आणि एकमेकांवरील विश्वास यांचे प्रतीक आहे.
रक्षाबंधनाची तयारी
Raksha Bandhan Information In Marathi सकाळी आंघोळ केल्यानंतर मुली आणि स्त्रिया पूजेची थाळी सजवतात. ताटात राखी सोबत रोली किंवा हळद, तांदूळ, दिवा, मिठाई, फुले आणि काही पैसे असतात. (भाऊ) मुले आणि पुरुष तयार होतात आणि आरती पूर्ण करण्यासाठी पूजा किंवा कोणत्याही योग्य ठिकाणी बसतात.
सर्वप्रथम इच्छित देवतेची पूजा केली जाते, त्यानंतर भावाला कुंकू किंवा हळदीचा टीका लावले जाते, कुंकू वर तांदूळ लावला जातो आणि डोक्यावर फुले शिंपडली जातात, त्याची आरती केली जाते आणि उजव्या मनगटावर राखी बांधली जाते. भाऊ बहिणीला भेटवस्तू किंवा पैसे देतो.
अशा प्रकारे रक्षाबंधनाचा विधी पूर्ण केल्यानंतरच अन्न खाल्ले जाते.
प्रत्येक सणाप्रमाणेच रक्षाबंधनात भेटवस्तू आणि खाण्यापिण्याच्या खास पदार्थांना महत्त्व आहे. सहसा दुपारचे जेवण महत्त्वाचे असते आणि रक्षाबंधन विधी संपेपर्यंत बहिणींनी उपवास ठेवण्याची परंपरा आहे.
हा सण भारतीय समाजात इतका व्यापक आणि सखोलपणे सामावलेला आहे की त्याला केवळ सामाजिक महत्त्व नाही, धर्म, पौराणिक कथा, इतिहास, साहित्य आणि चित्रपट देखील यातून अछूत नाहीत.
🔗 Nag Panchami Nibandh Marathi
रक्षाबंधनाचे महत्त्व
रक्षाबंधनाच्या दिवशी राखी बांधण्याची खूप जुनी परंपरा आहे. रक्षाबंधन हा रक्षा + बंधनाचा एक संबंध आहे जिथे सर्व बहिणी आणि भाऊ एकमेकांप्रती संरक्षण, प्रेम आणि कर्तव्याची जबाबदारी घेतात आणि रक्षाबंधन अनेक शुभेच्छा देऊन साजरे करतात.
जैन धर्मातही राखीला खूप महत्त्व आहे. ज्यांना बहिणींनी राखी बांधली ते त्यांचे खरे भाऊ आहेत हे आवश्यक नाही, मुली सर्वांना राखी बांधू शकतात आणि सर्व त्यांचे भाऊ बनू शकतात.
या दिवशी बहीण भावाला राखी बांधते, त्याला शुभेच्छा देते. भाऊ प्रत्येक परिस्थितीत तिला संरक्षण देण्याचे वचन देतो. अशा प्रकारे रक्षा बंधन हा भाऊ आणि बहिणीच्या पवित्र स्नेहाचा सण आहे.
रक्षाबंधनाची पौराणिक कथा
रक्षाबंधन सण कधी सुरू झाला हे कोणालाच माहिती नाही. परंतु भविष्य पुराणात असे वर्णन केले आहे की जेव्हा देव आणि राक्षसांमध्ये युद्ध सुरू झाले, तेव्हा राक्षसांचे वर्चस्व दिसून आले. भगवान इंद्र घाबरले आणि बृहस्पतीकडे गेले.
तिथे बसून इंद्राची पत्नी इंद्राणी सगळं ऐकत होती. तिने मंत्रांच्या सामर्थ्याने रेशीम धागा पवित्र केला आणि पतीच्या हातावर बांधला.
योगायोगाने तो श्रावण पौर्णिमेचा दिवस होता. लोकांचा असा विश्वास आहे की या लढाईत इंद्र फक्त या धाग्याच्या बळावर विजयी झाला होता.
त्या दिवसापासून श्रावण पौर्णिमेच्या दिवशी हा धागा बांधण्याची प्रथा चालू आहे. हा धागा संपत्ती, शक्ती, आनंद आणि विजय देण्यास पूर्णपणे सक्षम असल्याचे मानले जाते.
श्री कृष्ण आणि द्रौपदीची कथा इतिहासात प्रसिद्ध आहे, ज्यात कृष्णाने सुदर्शन चक्राने शिशुपालचा वध केला तेव्हा त्याच्या तर्जनीला दुखापत झाली.
त्या वेळी द्रौपदीने तिची साडी फाडली आणि त्याच्या बोटावर पट्टी बांधली आणि या कृपेच्या बदल्यात श्रीकृष्णाने द्रौपदीला कोणत्याही संकटात मदतीचे वचन दिले होते आणि त्या कारणामुळे कृष्णाने चीरहरणानंतर या कृपेचा बदला घेतला.
तिची साडी वाढवणे. रक्षाबंधनाच्या सणात परस्पर संरक्षण आणि सहकार्याची भावना येथून सुरू झाली असे म्हटले जाते.
🔗 Safai kamgar Nibandh In Marathi
🔗 Corona Virus Essay In Marathi
रक्षाबंधनाचा ऐतिहासिक संदर्भ
राजपूत जेव्हा लढायला जात असत तेव्हा स्त्रिया त्यांच्या हातात रेशीम धागा बांधून त्यांच्या कपाळावर कुमकुम तिलक लावायच्या. हा धागा त्याला विजयश्री बरोबर परत आणेल या विश्वासाने.
राखीशी संबंधित आणखी एक प्रसिद्ध कथा आहे.
असे म्हटले जाते की मेवाडच्या राणी कर्मावतीला बहादूर शाहच्या मेवाडवरील हल्ल्याची पूर्व माहिती मिळाली होती.
राणीला लढता येत नव्हते, म्हणून तिने मुघल बादशाह हुमायूनकडे राखी पाठवली आणि संरक्षणाची विनंती केली. हुमायूनने मुस्लिम असूनही राखीची लाज राखली आणि मेवाड गाठले आणि मेवाडच्या वतीने बहादूर शाहशी लढले आणि कर्मवती आणि त्याच्या राज्याचे रक्षण केले.
दुसर्‍या घटनेनुसार, सिकंदरच्या पत्नीने तिच्या पतीचा हिंदू शत्रू पुरूवास (पोरस) ला राखी बांधली आणि तिला आपला मेहुणा बनवले आणि युद्धादरम्यान अलेक्झांडरला न मारण्याचे व्रत घेतले.
युद्धाच्या वेळी पुरूवासनी (Porus) हातात राखी बांधली आणि आपल्या बहिणीला दिलेल्या वचनाचा सन्मान करत अलेक्झांडरला जीवन दान केले.
महाभारतात असेही नमूद केले आहे की जेव्हा ज्येष्ठ पांडव युधिष्ठिरांनी भगवान श्रीकृष्णाला विचारले की मी सर्व संकटांवर कशी मात करू शकतो, तेव्हा भगवान श्रीकृष्णाने त्यांना आणि त्यांच्या सैन्याच्या संरक्षणासाठी राखीचा सण साजरा करण्याचा सल्ला दिला.
ते म्हणाले की राखीच्या या रेशमी धाग्यात ती शक्ती आहे ज्याद्वारे तुम्ही प्रत्येक आक्षेपापासून मुक्त होऊ शकता. यावेळी द्रौपदीने कृष्णाला राखी बांधण्याचे आणि कुंतीला अभिमन्यूचे अनेक संदर्भ आहेत.
🔗 Happy Raksha Bandhan Quotes For Sister In Marathi
रक्षाबंधनाचा साहित्यिक भाग – रक्षाबंधन निबंध
अनेक साहित्यिक ग्रंथ आहेत ज्यात रक्षाबंधनाच्या सणाचे तपशीलवार वर्णन सापडते. हरिकृष्ण प्रेमी यांचे ऐतिहासिक नाटक रक्षाबंधन हे सर्वात महत्वाचे आहे, ज्याची 18 वी आवृत्ती 1991 मध्ये प्रकाशित झाली आहे. मराठीत शिंदे साम्राज्याबद्दल लिहिताना रामराव सुभानराव बर्गे यांनी राखी उर्फ रक्षाबंधन नावाचे नाटकही रचले.
पन्नास आणि साठच्या दशकात रक्षाबंधन हिंदी चित्रपटांची लोकप्रिय थीम राहिली. अनेक चित्रपट केवळ ‘राखी’ या नावानेच नव्हे तर ‘रक्षाबंधन’ या नावाने बनवले गेले. हा चित्रपट दोनदा ‘राखी’ या नावाने बनवला गेला, एकदा वर्ष 1949 मध्ये, दुसऱ्यांदा 1962 मध्ये, 62 वर्षातील चित्रपटाचे दिग्दर्शन ए. भीम सिंह, अभिनेते अशोक कुमार, वहिदा रहमान, प्रदीप कुमार आणि अमिता होते. राजेंद्र कृष्णाने या चित्रपटातील शीर्षक गीत लिहिले – “राखी धागे का महोत्सव”. 1972 मध्ये एस.एम.सागर यांनी आरडी बर्मन यांच्या संगीताने ‘राखी और हाथकडी’ हा चित्रपट बनवला. 1976 मध्ये राधाकांत शर्माने ‘राखी और रायफल’ हा चित्रपट बनवला. दारा सिंह अभिनय हा एक मसाला चित्रपट होता. त्याचप्रमाणे 1976 मध्ये शांतीलाल सोनी यांनी सचिन आणि सारिकाबद्दल ‘रक्षाबंधन’ नावाचा चित्रपटही बनवला होता.
🔗 Plastic shap ki vardan nibandh Marathi
🔗 ऑनलाईन परीक्षेचे फायदे आणि नुकसान निबंध
स्वातंत्र्य संग्रामात रक्षा बंधनाची भूमिका – Raksha Bandhan Nibandh Marathi
भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील जनजागृतीसाठीही या उत्सवाचा अवलंब करण्यात आला. प्रसिद्ध भारतीय लेखक रवींद्रनाथ टागोर यांचा असा विश्वास होता की, रक्षाबंधन हा केवळ भाऊ आणि बहिणीतील बंध दृढ करण्याचा दिवस नाही, तर या दिवशी आपण आपल्या देशवासियांसोबतचे नातेही दृढ केले पाहिजे.
बंगालच्या फाळणीबद्दल ऐकल्यानंतर हा प्रसिद्ध लेखक तुटला होता, ब्रिटिश सरकारने या राज्याचे विभाजन करा आणि राज्य करा या धोरणाखाली विभाजित केले होते.
हे विभाजन हिंदू आणि मुसलमानांमधील वाढत्या संघर्षाच्या आधारावर करण्यात आले. हा तो काळ होता जेव्हा रवींद्रनाथ टागोरांनी हिंदू आणि मुस्लिमांना एकमेकांच्या जवळ आणण्यासाठी रक्षा बंधन उत्सव सुरू केला, त्यानी दोन्ही धर्माच्या लोकांना हा पवित्र धागा एकमेकांशी बांधून त्यांचे संरक्षण करण्यास सांगितले.
दोन्ही धर्मातील लोकांमध्ये संबंध बळकट असू शकतात.
पश्चिम बंगालमध्ये अजूनही लोक ऐक्य आणि सौहार्द वाढवण्यासाठी त्यांच्या मित्रांना आणि शेजाऱ्यांना राखी बांधतात.
रक्षाबंधनावर सरकारी व्यवस्था
भारत सरकारच्या पोस्टल टेलिग्राफ विभागामार्फत यावेळी दहा रुपयांचे आकर्षक लिफाफे विकले जातात. लिफाफेची किंमत ५०० रुपये आणि टपाल शुल्क ५ रुपये आहे.
यामध्ये राखीच्या सणानिमित्त बहिणी आपल्या भावाला फक्त पाच रुपयांत तीन-चार राखी पाठवू शकतात. टपाल विभागाने बहिणींना दिलेल्या या भेटवस्तू अंतर्गत, 50 ग्रॅम वजनाची राखी लिफाफा फक्त पाच रुपयांना पाठवता येतो, तर सामान्य 20 ग्रॅमच्या लिफाफ्यात फक्त एक राखी पाठवता येते.
ही सुविधा केवळ रक्षाबंधनापर्यंत उपलब्ध आहे. रक्षाबंधनाच्या निमित्ताने पावसाळा लक्षात घेऊन टपाल तार विभागाने 2007 पासून पावसाने नुकसान न होणारे जलरोधक लिफाफे देखील दिले आहेत. हे लिफाफे इतर लिफाफेपेक्षा वेगळे आहेत. त्याचा आकार आणि रचना देखील भिन्न आहे, ज्यामुळे राखी त्यात अधिक सुरक्षित आहे.
या प्रसंगी मुली आणि महिलांसाठी मोफत प्रवासाची तरतूदही सरकार करते. ज्याद्वारे बहिणी काहीही खर्च न करता भावांना राखी बांधण्यासाठी त्यांच्या भावांकडे जाऊ शकतात. रक्षा बंधनापर्यंत ही सुविधा उपलब्ध आहे.
राखी आणि आधुनिक तांत्रिक माध्यम
आजचे आधुनिक तांत्रिक युग आणि माहिती संवादाच्या युगाचा राखीसारख्या सणांवरही परिणाम झाला आहे. आजकाल बरेच भारतीय परदेशात राहतात आणि त्यांचे कुटुंबीय (भाऊ आणि बहीण) अजूनही भारतात किंवा इतर देशांमध्ये आहेत.
इंटरनेटच्या आगमनानंतर, अनेक ई-कॉमर्स साइट उघडल्या आहेत, ज्या ऑनलाइन ऑर्डर घेतात आणि दिलेल्या पत्त्यावर पोहोचवतात. अशाप्रकारे, आजच्या आधुनिक विकासामुळे, दूरवर राहणारे बंधू आणि भगिनी, ज्यांना राखीवर भेटता येत नाही, त्यांनी आधुनिक पद्धतीने एकमेकांना पाहून आणि ऐकून हा सण साजरा केला.
उपसंहार
आज हा सण आपल्या संस्कृतीची ओळख आहे आणि प्रत्येक भारतीयांना या सणाचा अभिमान आहे. आज अनेक भाऊ त्यांच्या मनगटावर राखी बांधू शकत नाहीत कारण त्यांच्या बहिणींना त्यांच्या पालकांनी या जगात येऊ दिले नाही.
ज्या देशात मुलींच्या पूजेचा कायदा शास्त्रात आहे, त्या देशात स्त्रीभ्रूण हत्येची प्रकरणे समोर येतात ही लाजिरवाणी बाब आहे. बहिणींचे आपल्या जीवनात किती महत्त्व आहे हे देखील हा सण आपल्याला आठवण करून देतो.
भाऊ -बहिणींसाठी रक्षाबंधनाचे विशेष महत्त्व आहे. हा सण फक्त सामान्य लोकांनीच साजरा केला नाही तर भाऊ -बहिणीचे हे पवित्र नाते टिकवण्यासाठी देव -देवतांनीही साजरा केला आहे.
भाऊ -बहिणींसाठी राखीचे विशेष महत्त्व आहे.
यापैकी बरेच भाऊ आणि बहीण व्यावसायिक आणि वैयक्तिक कारणांमुळे एकमेकांना भेटू शकत नाहीत, परंतु या विशेष प्रसंगी, ते निश्चितपणे एकमेकांसाठी वेळ काढून हा पवित्र सण साजरा करतात, जे त्याचे महत्त्व दर्शवते.
आपण हा महान आणि पवित्र सण आनंदाने आणि नैतिक मूल्यांनीच साजरा नाही केला पाहिजे, तर आदर्शाचे रक्षण सुद्धा केले पाहिजे.
🔗 Raksha Bandhan Quotes For Brother In Marathi
तर मित्रांनो मला आशा आहे की तुम्हाला आमचे हे आर्टिकल Raksha Bandhan Nibandh Marathi | Raksha Bandhan Essay In Marathi | Essay On Raksha Bandhan In Marathi | Raksha Bandhan Nibandh Marathi नक्कीच आवडले असेल. अशाच मराठी लेखा साठी आपली मराठी वेबसाईट Marathijosh.in ला नक्की फोल्लो करा सर्व निबंध माहिती फक्त मराठीजोश.इन वर.
हा लेख आवडला असेल तर नक्की share करा. 👇👇👇👇